روتامتر (ROTARY FLOW METER – VARIABLE AREA FLOW METERS – ROTAMETER) یک جریان سنج صنعتی است که برای اندازه گیری گردش مایعات و گازها استفاده می شود. عملکرد آن براساس اصل سطح متغیر استوار است. این وسیله از یک تیوپ فلزی که قطر آن با شیب ملایم کم می شود و به حالت عمودی و افقی در مسیر سیال نصب می گردد ساخته شده است که دارای یک نمایشگر عقربه ای مجزا می باشد داخل این تیوب یک قطعه مخروطی می باشد که برروی سیال شناور می باشد جریان مایع باعث شناوری در لوله پرشده می شود و مساحت عبور سیال را افزایش می دهد. هرچه جریان بیشتر باشد ، شناور مخروطی بالاتر می رود. ارتفاع شناور به طور خطی متناسب با دبی است. با وجود مایعات ، شناور با ترکیبی از شناور بودن مایع و سرعت مایعات ایجاد می شود. با گازها ، شناوری قابل اغماض است و شناور به تنهایی به سرعت پاسخ می دهد. شناور به نسبت جریان سیال و سطح حلقوی بین شناور و دیواره لوله در لوله بالا یا پایین می رود. شناور هنگامی که نیروی رو به بالا توسط مایع در حال حرکت با نیروی گرانشی رو به پایین اعمال شده توسط وزن شناور به یک موقعیت پایدار در لوله می رسد. تغییر در گردش باعث تعادل نیروها می شود. شناور سپس به سمت بالا یا پایین حرکت می کند و ناحیه حلقوی را تغییر می دهد تا دوباره به موقعیتی برسد که نیروها در تعادل باشند.
موارد بسیار مهمی که برای انتخاب روتامتر مناسب باید مورد توجه قرار گیرد، در ادامه آمده اند:
- رنج دما :(TEMPERATURE RANGE ) شامل رنج دمایی سیال و محیط نصب می باشد . دمای بالا و پایین می تواند در عملکرد نمایشگر جریان تأثیرگذار باشد.
- فشار خط :(LINE PRESSURE TYPE ) همان طور که در بالا بیان شده است فشار خط در تعیین نوع روتامتر بسیار مهم می باشد.
- نوع کانکشن: (CONNECTION TYPE ) یکی از مهمترین موارد در انتخاب روتامتر ها نوع کانکشن می باشد که با توجه به خط جریان مشخص می گردد. کانکشن ها (CONNECTIONS ) به دو دسته کلی دنده ای و فلنجی تقسیم می شوند که هر کدام دارای کلاس ها و بخش ها می باشند . که هر کدام از این مدل ها در بخش های دیگر به طور کامل توضیح داده شده است.
- چگالی یا ویسکوزیته سیال :(VISCOSITY ) در سیال های خاص با توجه به ویسکوزیته سیال روتامتر طراحی می گردد و روتامتر کالیبره می گردد.